Αναγκαστικές απαλλοτριώσεις-εξπρές και με μειωμένες τιμές προβλέπει η νομοθετική ρύθμιση που έθεσε προς δημόσια διαβούλευση ο υπουργός Υποδομών Γιάννης Ραγκούσης

Ουσιαστικά πρόκειται για επανενεργοποίηση του Ολυμπιακού Νόμου και με αυτόν η κυβέρνηση επιχειρεί να επισπεύσει τις διαδικασίες των απαλλοτριώσεων για την αποφυγή καθυστερήσεων. Για την τρόικα, το κόστος των απαλλοτριώσεων δεν μπορεί να υπερβαίνει το 3% - 4% της συνολικής δαπάνης για το έργο (μέσος ευρωπαϊκός όρος) όταν σήμερα στην Ελλάδα φθάνει και στο 10%. Η επίσπευση των διαδικασιών αφορά κυρίως τις διαδικασίες και τις προϋποθέσεις κήρυξης της απαλλοτρίωσης, τους όρους προσφυγής στο δικαστήριο για τον καθορισμό τιμής μονάδας και την ταχύτητα με την οποία διεξάγονται οι σχετικές δίκες καθορισμού της αποζημίωσης. Mε τη ρύθμιση δίνεται η δυνατότητα στο Δημόσιο να προχωρά σε κατάληψη του ακινήτου που προορίζεται για απαλλοτρίωση άσχετα με την εξέλιξη της δικαστικής διαδικασίας για τον καθορισμό της οριστικής τιμής. Σε ό,τι αφορά στην οριστική αποζημίωση που προσδιορίζεται δικαστικά, αυτή δεν μπορεί να υπερβαίνει σε ποσοστό 80% ή να υπολείπεται σε ποσοστό 50% της αξίας που έχει καθοριστεί με το αντικειμενικό σύστημα του υπουργείου Οικονομικών ή της εκτίμησης που αποτελεί στοιχείο της προδικασίας. Ακόμη, εισάγεται η αρμοδιότητα του Σώματος Ορκωτών Εκτιμητών (ΣΟΕ) για τη σύνταξη της έκθεσης περί της αξίας του ακινήτου που απαλλοτριώνεται (εκτός των Επιτροπών Εκτίμησης που παραμένουν) ειδικά αυτών που έχουν μεγάλο οικονομικό αντικείμενο. Μέχρι σήμερα το ΣΟΕ προέβαινε σε εκτίμηση μόνο για τα ακίνητα που αφορούσαν τα έργα παραχώρησης. Επιπλέον, μειώνονται οι αμοιβές που καταβάλλει το Δημόσιο στους δικηγόρους. Αρμόδιο δικαστήριο για τον καθορισμό της οριστικής αποζημίωσης καθίσταται το εφετείο της έδρας του υπόχρεου προς πληρωμή της αποζημίωσης αντί του εφετείου του τόπου του ακινήτου. Η προώθηση της ρύθμισης κρίνεται αναγκαία καθώς η καθυστέρηση στις απαλλοτριώσεις αποτέλεσε και ένα από τα βασικά προβλήματα που οδήγησαν στο σταμάτημα της τραπεζικής χρηματοδότησης των πέντε μεγάλων οδικών έργων που κατασκευάζονται με τη συμμετοχή ιδιωτικών κεφαλαίων. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι απαλλοτριώσεις για τα έργα αυτά έπρεπε να έχουν ολοκληρωθεί έως το καλοκαίρι του 2009. Κάτι που τελικά δεν έγινε. Τα έργα αυτά είναι ο Ε-65 (Λαμία - Καρδίτσα - Τρίκαλα- Εγνατία), η Ιόνια Οδός (Αντίρριο - Ιωάννινα) και Αθήνα - Σκάρφεια (τα δύο τελευταία σε ενιαίο πακέτο παραχώρησης), ο Αυτοκινητόδρομος Αιγαίου (ΠΑΘΕ: Μαλιακός - Κλειδί), η Ολυμπία Οδός (Ελευσίνα - Κόρινθος - Πάτρα - Πύργος - Τσακώνα) και ο Άξονας Μορέας (Κόρινθος-Τρίπολη - Καλαμάτα και Λεύκτρο - Σπάρτη)