Ζούμε σ’ έναν κόσμο ραγδαίων πολιτικοκοινωνικών, πολιτισμικών, τεχνολογικών και οικονομικών και άλλων εξελίξεων. Σε μια εποχή, που ο καθένας μας μένει εκστατικός και άναυδος μπροστά στην αστραπιαία ταχύτητα με την οποία συντελούνται οι μεταβολές σε κάθε τομέα γύρω μας. Ζούμε σε μια εποχή έκπτωσης αξιών, ηθικού ξεπεσμού, αλλοτρίωσης του χαρακτήρα, απώλειας της ιδιαίτερης προσωπικότητας και φθηνής εκποίησης της συνείδησης και της αξιοπρέπειας.
Ο ρόλος που καλείται να διαδραματίσει το σύγχρονο σχολείο διαχρονικά, αλλά κυρίως σε μια τέτοια εποχή είναι σύνθετος, είναι δύσκολος και πολυσχιδής. Το σχολείο σήμερα, εκτός απ’ την παιδαγωγική και εκπαιδευτική του αποστολή, καλείται να αποτελέσει το φωτεινό φάρο, ώστε οι νέοι μας να μην προσκρούουν καθημερινά στα κοφτερά βράχια του ξεπεσμού και της αφάνειας. Πρέπει να είναι ο κυματοθραύστης, ώστε οι έφηβοι να μην παρασύρονται απ’ τα μανιασμένα κύματα του ψυχικού μαρασμού και της αλλοτρίωσης. Πρέπει να είναι η ασπίδα στον ορυμαγδό. Το απάνεμο λιμάνι της σιγουριάς, της ελπίδας, της θαλερής και ευοίωνης προοπτικής.
Για την επίτευξη των παραπάνω στόχων και για την ευόδωση τέτοιων επίπονων προσπαθειών, εκτός απ’ το αειθαλές και αδιάπτωτο ενδιαφέρον των εκπαιδευτικών, εκτός απ’ τη βούληση, την προθυμία και την επιμέλεια των μαθητών, απαιτείται η αγαστή συνεργασία και η ουσιαστική συμμετοχή των γονέων στο εκπαιδευτικό γίγνεσθαι. Δάσκαλος – μαθητής και γονέας πρέπει ν’ αποτελούν κρίκους της ίδιας αλυσίδας. Είναι ο άρρηκτος δεσμός, είναι το μοναδικό και αδιαίρετο τρίπτυχο που μπορεί να εγγυηθεί την απόλυτη επιτυχία κάθε τέτοιας παιδαγωγικής προσπάθειας.
Αλήθεια, πόσο κοντά στους μαθητές – παιδιά μας είμαστε σήμερα ως γονείς; Πόσο η φυσική μας παρουσία από τη μια και το ψυχικό μας άγγιγμα από την άλλη συνοδοιπορούν με τα ερωτήματα τις ανησυχίες και τις αγωνίες τους; Πόσο παρόντες είμαστε και πόσο οφείλουμε τελικά να είμαστε στη ζωή τους; Αμείλικτα, βασανιστικά ερωτήματα, στα οποία ο καθένας από εμάς έχει υπέρτατο καθήκον να δώσει άμεσα ουσιαστική απάντηση!
Ως εκπαιδευτικός, σχεδόν καθημερινά αναρωτιέμαι αν οι παιδαγωγικές και οι εκπαιδευτικές πρακτικές και μέθοδοι που εφαρμόζω, αν και ενδεδειγμένες, είναι πραγματικά οι καταλληλότερες για τους μαθητές. Αν τα αναλυτικά προγράμματα σπουδών ανταποκρίνονται πλήρως στις απαιτήσεις και στους σκοπούς του κάθε μαθήματος. Ερωτήματα, που εύκολα ή δύσκολα, θα βρει κανείς την απάντηση, μετά έστω από μια ενδελεχή έρευνα επί του θέματος.
Ως πατέρας όμως, σε μια προσπάθεια να διερευνήσω τις σχέσεις μεταξύ γονέων και μαθητών, προβληματίστηκα εξαιρετικά όταν διάβασα τη ρήση μεγάλων παιδαγωγών: « Τα παιδιά έχουν απόλυτη ανάγκη από καθοδήγηση, από χειραγώγηση με σιδερένιο χέρι, περασμένο μέσα σε βελούδινο γάντι » !!!
Έκτοτε έψαχνα αγωνιωδώς, αδημονούσα σε κάθε μου ενέργεια, σε κάθε φράση, στάση, συμπεριφορά, πράξη ή παράλειψη να διακρίνω αν το σιδερένιο μου χέρι (απουσία του βελούδινου γαντιού) πιέζει ασφυκτικά τον αυχένα του παιδιού που προσπαθώ να καθοδηγήσω, ή αν το βελούδινο γάντι (απουσία του σιδερένιου χεριού) γίνει η αιτία να ξεφύγει το παιδί από κάθε έλεγχο. Ενοχές, ένιωθα και νιώθω στην όποια περίπτωση.
Αναζήτησα παντού τον ορισμό του ιδανικού γονέα. Το ιδανικό γονεϊκό πρότυπο. Κάποιον κανόνα που να ορίζει πώς είναι ο «καλός γονιός». Δεν βρήκα τίποτα και πουθενά. Ίσως γιατί ο ορισμός αυτός δεν υπάρχει ή ίσως γιατί οι συνταγές που φτιάχνουν τον καλό γονιό είναι πάρα πολλές, άπειρες ίσως, και δεν είναι δυνατό να χωρέσουν σε κανένα βιβλίο, σε κανένα σύγγραμμα.
Από τη στιγμή που κάποιος γίνεται γονιός διανύει το δικό του ταξίδι στα μονοπάτια της αναζήτησης και πάντα σύμφωνα με τις ιδιαιτερότητες του κάθε παιδιού, επιλέγει τον τρόπο της ανατροφής του. Αρκεί να πιστέψει πως η πατρότητα και η μητρότητα δεν είναι ένα απλό βιολογικό γεγονός, αλλά κοινωνικό και κυρίως ψυχολογικό. Αρκεί να μη μπερδεύει καθημερινά τη διατροφή με την ανατροφή. Αρκεί να ενεργεί με ενδιαφέρον και αγάπη. Αρκεί να είναι παρών σωματικά και κυρίως ψυχικά σε κάθε πτυχή, σε κάθε έκφανση της παιδικής ζωής και δραστηριότητας.
Αρκεί σε κάθε του ενέργεια να συνυπάρχουν αρμονικά το σιδερένιο χέρι με το βελούδινο γάντι !!!
Κάποτε αναρωτήθηκε κάποιος…
Καλός γονιός είναι αυτός που μαθαίνει στο παιδί πώς να μην «τρώει ποτέ τα μούτρα του» ή αυτός που του μαθαίνει όταν τα τρώει, πώς να σηκώνεται πάλι όρθιο και να συνεχίζει; Δύσκολη ερώτηση!
Η αναζήτηση της απάντησης επαφίεται στον αναγνώστη…
Σπύρος Κ. Κυριάκος
Εκπαιδευτικός
Διευθυντής 1ου Επαγγελματικού Λυκείου Νεμέας
