Φορολογικό «σοκ» θα υποστούν το επόμενο διάστημα εκατομμύρια φορολογούμενοι καθώς με την παραλαβή του εκκαθαριστικού σημειώματος θα διαπιστώσουν είτε ότι θα πληρώσουν φόρο για πρώτη φορά είτε ότι θα πληρώσουν πολύ περισσότερους φόρους σε σύγκριση με αυτούς που κατέβαλλαν τα προηγούμενα χρόνια.
Αυτό συμβαίνει γιατί ...
εφέτος υπάρχουν αρκετές φορολογικές παγίδες στις δηλώσεις εισοδήματος και γιατί έγιναν σημαντικές αλλαγές στη νομοθεσία. Αποδείξεις, τεκμήρια, φοροαπαλλαγές, μείωση αφορολογήτων, αλλαγές στους συντελεστές, τέλος επιτηδεύματος και ειδική εισφορά αλληλεγγύης αποτελούν εκρηκτικό μείγμα για την τσέπη μισθωτών, συνταξιούχων, ελεύθερων επαγγελματιών, αγροτών, εισοδηματιών κ.ά.
Από τα ως τώρα στοιχεία εκκαθάρισης των φορολογικών δηλώσεων προκύπτουν σημαντικές επιβαρύνσεις για περίπου 7 στους 10 φορολογουμένους, ενώ για τους υπολοίπους τα εκκαθαριστικά σημειώματα είναι μηδενικά ή πιστωτικά (επιστροφή φόρου).
Μεγαλύτερες επιβαρύνσεις παρουσιάζονται σε αυτούς που δηλώνουν χαμηλά και μεσαία εισοδήματα και ιδιαίτερα αυτούς που πιάνονται στην τσιμπίδα των τεκμηρίων. Αυτό διότι για τη συγκεκριμένη κατηγορία φορολογουμένων δεν προκύπτει μόνο ο φορος εισοδήματος επί του τεκμαρτού εισοδήματος αλλά υπολογίζεται και συμπληρωματικός φόρος 55% σαν ο μισθωτός, ο συνταξιούχους ή ο αγρότης που «συλλαμβάνεται» από τα τεκμήρια να θεωρείται ότι έχει εισόδημα ελεύθερου επαγγελματία.
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα με τη σειρά ώστε οι φορολογούμενοι να γνωρίζουν τις παγίδες της εφετινής δήλωσης και να αποφύγουν στο πλαίσιο του δυνατού την πρόσθετη φορολογία.
Η πρώτη παγίδα έχει να κάνει με τη σημαντική μείωση του αφορολογήτου ορίου. Πέρυσι η εκκαθάριση των φορολογικών δηλώσεων για τα εισοδήματα του 2010 έγινε με βασικό αφορολόγητο τις 12.000 ευρώ. Εφέτος ο υπολογισμός του φόρου εισοδήματος θα γίνει με βασικό αφορολόγητο τις 5.000 ευρώ.
Υψηλότερο αφορολόγητο στο επίπεδο των 9.000 ευρώ έχουν όσοι είναι νέοι ηλικίας ως 30 ετών, συνταξιούχοι άνω των 65 ετών και άτομα με ειδικές ανάγκες. Ωστόσο, αν το ετήσιο εισόδημά τους είναι πάνω από 9.000 ευρώ, αυτόματα το αφορολόγητο επιστρέφει στις 5.000 ευρώ. Γι΄αυτό είναι πολύ σημαντικό για τους νέους κάτω των 30 ετών που είχαν το 2011 ετήσιο εισόδημα ως 9.000 ευρώ να απαντήσουν καταφατικά στο ερώτημα του Πίνακα 2 του εντύπου Ε1 ότι γεννήθηκαν από την 1.1.1981 και μετά.
Μία ακόμη φορολογική παγίδα είναι η υποχρέωση των φορολογουμένων με πολύ χαμηλό εισόδημα, δηλαδή κάτω από το νέο αφορολόγητο των 5.000 ευρώ, να υποβάλλουν φορολογική δήλωση λόγω του ότι «συλλαμβάνονται» από τα τεκμήρια διαβίωσης. Οι συγκεκριμένοι όχι μόνο θα υποβάλουν δήλωση φορολογίας εισοδήματος αλλά, το βασικότερο, θα φορολογηθούν σε αρκετές περιπτώσεις υπέρμετρα.
Και αυτό διότι εφέτος εφαρμόζονται νέα αυξημένα ποσά «τεκμηρίων διαβίωσης» για τις κατοικίες στις οποίες διέμειναν οι φορολογούμενοι το 2011 και χρησιμοποίησαν ΙΧ αυτοκίνητα, με αποτέλεσμα το τεκμαρτό τους εισόδημα να εμφανίζεται διπλάσιο ή και τριπλάσιο του πραγματικού. Παράλληλα πολλοί είναι εκείνοι που δεν γνωρίζουν αν υποχρεούνται να υποβάλουν ηλεκτρονικά τη φορολογική τους δήλωση ή μπορούν να συνεχίσουν τη χειρόγραφη διαδικασία και την αποστολή των εντύπων στην Εφορία με το Ταχυδρομείο.
Η ηλεκτρονική υποβολή της δήλωσης μέσω Διαδικτύου είναι υποχρεωτική για όλα τα φυσικά πρόσωπα που κατά τη διάρκεια του 2011 ασκούσαν επιχείρηση ή ελευθέριο επάγγελμα και για κάθε άλλο φυσικό πρόσωπο που η δήλωσή του θα υποβληθεί από εξουσιοδοτημένο λογιστή.
Υποχρεωτική είναι επίσης η υποβολή της δήλωσης μέσω Internet για κάθε φορολογούμενο που το ετήσιο εισόδημα του 2011 είναι πάνω από 12.000 ευρώ, προερχόμενο από μισθούς ή και γεωργικές εκμεταλλεύσεις ή και ακίνητα.
