«Μπούμερανγκ» για τους στρατιωτικούς ή και άλλες κατηγορίες δημοσίων υπαλλήλων μπορεί να αποδειχθεί τελικά η απόφαση του ΣτΕ με την οποία κρίνει αντισυνταγματικές και άκυρες τις μειώσεις μισθών των ενστόλων. Η συζήτηση αποτελεί «βούτυρο στο ψωμί» για την Τρόικα που έχει ήδη ασκήσει πιέσεις για να ισχύσουν μεγαλύτερες ανατροπές στο ειδικό μισθολόγιο των υπηρετούντων στις ένοπλες δυνάμεις και τα σώματα ασφαλείας.
Αν θα ανοίξει ο ασκός του Αιόλου, θα κριθεί από το σε ποιο ύψος θα χρειαστεί να επιστρέψουν οι μισθοί τους και σε ποιας χρονιάς το έλλειμμα θα «χρεωθούν» τα αναδρομικά που θα λάβουν οι ένστολοι. Στο οικονομικό επιτελείο υπολογίζουν ότι μπορεί να χρειαστούν περί τα 300-350 εκατ. ευρώ για την περίοδο 2012-2013 και άλλα 750 εκατ. ευρώ τουλάχιστον για την τριετία 2014-2016 (όσο διαρκεί το υπό κατάρτιση Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα), αν το μέτρο των μειώσεων των μισθών ακυρωθεί στο σύνολό του, αναδρομικώς και εφεξής.
Αν και πολλοί στο υπουργείο Οικονομικών αναμένουν ότι τελικώς η απόφαση του ΣτΕ, όταν καθαρογραφεί, θα οδηγεί σε μάλλον περιορισμένης κλίμακας επιστροφές αναδρομικών κρατήσεων (της τάξεως των 50-100 εκατ. ευρώ) και όχι σε άρδην κατάργησή τους, έρχονται εκ των πραγμάτων αντιμέτωποι με την ανάγκη να κάνουν προβλέψεις και σχεδιασμούς για πιθανά μέτρα έως 500 εκατ. ευρώ το χρόνο. Στο οικονομικό επιτελείο αλλά και η Τρόικα δεν θέλουν καν να κάνουν σκέψεις για νέους φόρους. Τυχόν ισοδύναμα θα αναζητηθούν, όπως όλα δείχνουν, από μειώσεις κρατικών δαπανών και μόνον.
Ήδη, σύμφωνα με πληροφορίες, στελέχη της Τρόικα σε συζητήσεις τους ρωτούν να μάθουν για τις συνέπειες και τους τρόπους κάλυψης του κόστους που θα έχει το δεδικασμένο. Κυβέρνηση και Τρόικα μάλιστα έχουν κάνει την σχετική συζήτηση και άλλες φορές τους τελευταίους μήνες. Και οι συζητήσεις αυτές «δείχνουν» δύο βασικά δημοσιονομικά αντίμετρα, στην περίπτωση που η κυβέρνηση πάρει πίσω τις μειώσεις μισθών που είχαν επιβληθεί το 2012:
- Περαιτέρω μείωση των κονδυλίων για εξοπλιστικά προγράμματα.
- Κατάργηση των μισθολογικών διαφοροποιήσεων που παραμένουν ως σήμερα ανάλογα με τον κλάδο όπου υπηρετεί κάθε ένστολος (στρατός, αστυνομία, πυροσβεστική λιμενικό). Με τον μανδύα του «εξορθολογισμού» και της «κοινωνικής δικαιοσύνης» ουσιαστικά επιχειρείται η κατάργηση των μισθολογικών προαγωγών και η πλήρης εξομοίωση των αποδοχών για κάθε βαθμίδα της ιεραρχίας, για όλα τα σώματα.
Για τους ελεγκτές, το «ειδικό» μισθολόγιο των ενστόλων δεν θεωρείται «ενιαίο», καθώς διαπιστώνουν ότι ισχύουν πολλές και διαφορετικές «ταχύτητες» στον υπολογισμό των αποδοχών τους. «Καρφί στο μάτι τους» αποτελούν, σύμφωνα με πληροφορίες, οι μισθολογικές προαγωγές των στρατιωτικών, που λαμβάνουν και έναν επιπλέον βαθμό (μισθολογικά) όταν αποστρατεύονται. Αντιθέτως στα σώματα ασφαλείας παίρνουν το μισθό που αντιστοιχεί στο βαθμό τους, εκτός αν εξελιχθούν στην ιεραρχία, χωρίς να βαρύνει η αρχαιότητα όπως στα στελέχη των ενόπλων δυνάμεων. Στο υπουργείο Οικονομικών λέγεται μάλιστα πως έχουν εντοπίσει και άλλες αμοιβές και επιδόματα που λαμβάνουν πχ αστυνομικοί «ειδικών καθηκόντων» κλπ, για τις οποίες οι ελεγκτές ζητούν επανεξέταση από μηδενικής βάσεως.
Συντάξεις και εφάπαξ
Οι εξελίξεις αυτές συνδέονται ευθέως και με περαιτέρω μειώσεις στις συντάξεις των αποστράτων. Ήδη αυτές έχουν υποστεί μειώσεις έως 25% λόγω της μείωσης των μισθών των εν ενεργεία υπηρετούντων στις ένοπλες δυνάμεις και τα σώματα ασφαλείας, καθώς υπάρχει οργανική σύνδεση μεταξύ συντάξεων και μισθών κάθε βαθμίδος. Για παράδειγμα, ο συνταξιούχος που φέρει τον βαθμό του επίτιμου αρχηγού ΓΕΕΘΑ από 2.500 ευρώ, έχει κατέβει στα 1.700 ευρώ.
Το υπουργείο Οικονομικών δεν έχει προχωρήσει σε περαιτέρω μειώσεις συντάξεων των αποστράτων το 2013, αψηφώντας τις επιταγές του Μνημονίου που προβλέπει «οριζόντιες» μειώσεις (πλαφόν, κατάργηση δώρων κλπ) χωρίς μάλιστα ακόμα να έχει βρει δημοσιονομικά ισοδύναμα!
Κινδυνεύουν και άλλοι κλάδοι
Μέγα ερώτημα αποτελεί όμως και το ποιας χρονιάς έλλειμμα θα επιβαρυνθεί, αν τελικώς θεωρηθούν άκυρες οι μειώσεις. Αν υπολογιστούν και κατανεμηθούν αναδρομικώς στα προηγούμενα χρόνια το πρόβλημα δεν είναι τόσο μεγάλο, όσο εάν τελικώς επιβαρυνθούν τα έτη 2013 και εφεξής, που είναι κρίσιμα για την βιωσιμότητα του χρέους και για το παζάρι για τα μέτρα μειώσεώς του.
Αν και εφόσον χρειαστεί να επιστρέψει χρήματα στους ενστόλους του δημόσιο, αυτό θα φέρει πίσω και τα αναδρομικά που διεκδικούν δικαστικοί και καθηγητές.
Για να εξοικονομηθούν όμως τα χρήματα για τα αναδρομικά όλων των δικαιούχων, εξετάζεται να εφαρμοστεί η τακτική που ακολούθησε η κυβέρνηση και με το ΕΕΤΗΔΕ, το οποίο το κατήργησε μεν, αλλά στη θέση του έφερε παρόμοια μέτρα με άλλο όνομα (ΕΕΤΑ, ΕΝΦΙΑ) για να μην κριθούν αντισυνταγματικά.
Στην περίπτωση των μισθών όμως, αυτό μεταφράζεται σε νέες μειώσεις μισθών –που ίσως αγγίξουν τελικά όλους!
Η Τρόικα πολύ θα ήθελε να δει και τους ενστόλους να εντάσσονται στο ίδιο «ενιαίο μισθολόγιο» με εκείνο όλων των υπολοίπων δημοσίων υπαλλήλων. Η πλήρης εξίσωση των μισθολογικών διαφορών μπορεί να απαγορεύεται από την νέα απόφαση του ΣτΕ, η οποία κατατάσσει τους ενστόλους σε ξεχωριστό καθεστώς (επειδή δεν μπορούν να απεργούν και εργάζονται σε ώρες και ημέρες διαφορετικές των υπολοίπων δημοσίων λειτουργοών) όπως τους δικαστικούς (για τους οποίους όμως υπάρχει ρητή πρόβλεψη προστασίας στο Σύνταγμα), δεν απαγορεύεται όμως να μειωθούν οι μισθοί του ενιαίου μισθολογίου για όλους, ενώ θα μπορούσε με ένα ειδικό επίδομα να δικαιολογήσει την «ειδική μεταχείριση» που το ανώτατο δικαστήριο ζητά να γίνεται υπέρ των ενστόλων, εν συγκρίσει με άλλους υπαλλήλους (πχ μηχανικούς στις Πολεοδομίες κλπ).
Ούτως ή άλλως, αναφέρουν νομικοί κύκλοι, στις αποφάσεις τους ως τώρα τα δικαστήρια δεν καθόριζαν ακριβές ύψος μισθού ενώ αναγνώριζαν σχεδόν πάντα την αντικειμενική δυσχέρεια και την ανάγκη του δημοσίου να καλύψει «υπέρτερους σκοπούς» από τους μισθούς που μείωνε στο δημόσιο.
